Station Assen
Het stationsgebied in Assen is geheel vernieuwd en verwelkomt reizigers tegenwoordig met een bijzonder bouwwerk van hout. Het nieuwe stationsgebouw kenmerkt zich door een driehoekig houten dak dat lijkt te zweven boven een aantal gebouwen. Met één stedelijk gebaar verbindt het de sporen en de stad. Door de aanleg van de nieuwe autotunnel onder het stationsplein is een verkeersluwe openbare ruimte gecreëerd rondom het station. Het station is ontworpen door Powerhouse Company en De Zwarte Hond in opdracht van NS, ProRail en de gemeente Assen.
Een nieuwe identiteit
Station Assen was oorspronkelijk een doorreisstation waarbij de stad voor de reiziger niet zichtbaar was. De gemeente Assen vroeg dan ook om een transparant en uitnodigend station op regionaal niveau, dat tegelijkertijd de barrière van de sporen op wijkniveau zou opheffen. Powerhouse Company en De Zwarte Hond hebben het nieuwe station ontworpen als een alzijdig en verbindend, transparant en duurzaam gebouw, dat van alle kanten even uitnodigend is. De indrukwekkende driehoekige geometrie van het dak geeft het gebouw een sterke identiteit, organiseert het programma en legt tevens de verbinding met de stedelijke context.
“De vorm van de luifel is ontstaan door een ogenschijnlijk eenvoudige driehoek te plaatsen op de locatie, met een lichte helling naar de entree van de ondergrondse fietsenstalling en een curve ter hoogte van de sporen. Hierdoor is er een elegante, bijna zwevende, structuur ontstaan die aan alle zijden reageert op zijn context.” - Nanne de Ru, Founder Powerhouse Company
Een ambachtelijk dak van hout
Het driehoekige dak van 3.000 m² is volledig gemaakt van hout. Dat is een primeur: het is voor het eerst in Nederland dat een stationskap die het spoort overbrugt in zijn geheel is gerealiseerd in hout. Het team van ontwerpers nam hiermee zijn verantwoordelijkheid op het gebied van duurzaamheid. De keuze voor een natuurlijk bouwmateriaal sloot daarnaast goed aan bij het groene karakter van de stad Assen en haar omgeving. Het houten dak zorgt voor een uitnodigende sfeer voor reizigers. Door ramen in het midden van het dak ontstaat een spel van zonlicht op de perrons en in de stationshal. Het houten dak is 10 meter hoog en heeft drie ongelijke zijden met lengtes van 78, 88 en 90 meter. Langs de rand is een sedumdak aangelegd voor het bufferen van regenwater. Omwille van de levensduur en het onderhoud zijn de kolommen en dakrand uitgevoerd in een gecoate metalen afwerking in champagnekleur die goed past bij de houten liggers. Door het dak met zijn kolommen vrijstaand te construeren kan het programma er onder eenvoudig aangepast worden. Deze duurzame opzet voorziet daarmee in toekomstige veranderende reizigersaantallen en commerciële voorzieningen in de paviljoens.
“De kracht van het ontwerp zit in de sterk verbindende vorm. Dit hielp om het concept tijdens het hele proces in stand te houden, terwijl we ook de verschillende belangen van alle drie onze opdrachtgevers—ProRail, NS en gemeente Assen—konden behartigen.” - Stefan Prins, Partner Powerhouse Company
Het station als publiek plaza
Onder de houten dakconstructie bieden losstaande gebouwen ruimte voor de commerciële en stationsgebonden functies. Een logische organisatie van de functies resulteert in een open en toegankelijk station. De gebouwen hebben een gemetselde gevel met afgeronde hoeken. De paars-rode genuanceerde gevelstenen sluiten aan bij de rode loper van klinkers en het rode porfier van de stationsvloer. Zo fungeert het station als een publiek plaza dat het begin van de hoofdroute richting het centrum markeert.
“Het ontwerp van een alzijdig station accentueert de samensmelting van twee stadsdelen.” - Erik Roerdink, Partner De Zwarte Hond
Herinrichting stationsgebied
Het nieuwe station staat niet op zichzelf. Het is het meest in het oog springende onderdeel van de FlorijnAs, de gebiedsontwikkeling die de bereikbaarheid en groei van de gemeente Assen bevordert en de verbinding met Assen-Oost verbetert.
De driehoekige stationskap overspant het nieuw uitgebreide spoortraject volledig en vervult daarmee een sleutelrol in het verbinden van de oostelijke en westelijke stadsdelen. De complexe vervoersstromen van het stationsplein zijn opgelost met een nieuwe perrontunnel voor voetgangers, het restaureren en verkorten van de bestaande fietstunnel, een autotunnel en een ondergrondse fietsenstalling voor 2.600 fietsen. Hiermee is een voetgangersvriendelijk stationsgebied gecreëerd met een kwalitatief hoogwaardige groene inrichting, minimale impact van auto’s en een aangename menselijke schaal.
“Het nieuwe station geeft invulling aan de ambities die De Zwarte Hond eerder verwerkte in de masterplanstudie FlorijnAs en het stedenbouwkundig plan voor stationsgebied Assen: een goede bereikbaarheid voor alle modaliteiten.” - Jeroen de Willigen, Partner De Zwarte Hond
Met een verbindend architectonisch gebaar van hout combineert Station Assen een grootse en uitnodigende entree met een optimaal multimodaal knooppunt dat de stad met de regio verbindt.
| Oplevering | 2020 |
| Opdrachtgever | Assen municipality, ProRail, NS |
| Bouwkunding aannemer | Hegeman Bouwgroep |
| Fotograaf | Sebastian van Damme, Egbert de Boer |